Campus Aquafin

Al meer dan 30 jaar zet Aquafin zich in voor propere waterlopen en een leefomgeving in harmonie met water. Het hoofdkwartier in de Dijkstraat in Aartselaar doet al bijna even lang dienst. Tijd dus om deze site grondig te heruitvinden. Geen sinecure, want de site ligt pal in een industriegebied en wordt zelfs doorkruist door de Ingberthoeveweg. Weinig groen, veel verharding en dus behoorlijk wat werk om dit alles te matchen met de duurzame, innovatieve toekomst die het bedrijf ambieert.

Potentieel genoeg, zowel qua ligging als qua bestaande structuren. De opdracht voor de ambitieuze ontwerpwedstrijd luidde dan ook: “Campus Aquafin wil een zelfverzekerd baken van duurzaam en waterbewust handelen zijn, geïntegreerd in een leefomgeving in harmonie met water. De campus moet een ‘mix van vakwerk en vloeiend water’ worden, transparant met een technologische inslag.” De opdracht voor de mensen van B-architecten was dus duidelijk.

De site werd helemaal herdacht. Voortaan zijn alle werkplekken gecentraliseerd op het middelste perceel. Dat oorspronkelijke gebouw werd uitgebreid met enkele kleinere volumes. Het gebouw is groot genoeg om alle medewerkers te huisvesten; zij moeten dus niet meer in twee aparte gebouwen zitten. Het andere gebouw werd afgebroken. In de plaats kwam er een waterdoorlatende parking en een ruime fietsenstalling in houtstructuur. Het oude reftergebouw was structureel niet goed genoeg om te renoveren en werd daarom afgebroken. In de plaats daarvan kwam Bistr’eau, een refterpaviljoen met meer contact met de groene omgeving.

Het ontwerp van B-architecten is er één dat verbindt. Het verbindt de site met de omgeving door de groene corridor, het verbindt de drie deelgebieden op de site met elkaar door de publieke circulatie-as, het verbindt Aquafin en zijn missie naar een brede publieke dimensie en tenslotte verbindt het ook medewerkers door ze te verenigen onder één dak.

Hybride werken is, ook post-corona, een blijver bij Aquafin. De campus is daarom een echte thuishaven, een warme ontmoetingsplek voor de medewerkers. Een plek die creativiteit, ondernemerschap en onderlinge dynamiek stimuleert. Aquafin stapt af van het grote landschapskantoor met de standaardwerkplekken. Afhankelijk van de specifieke taak kan iedere medewerker terecht op verschillende soorten werkplekken (activity based working). In de eerste plaats wil Aquafin hier dynamiek stimuleren. Daarnaast is er ook ruimte voor concentratie, stilte en prikkelvrije werkplekken.

Gedaan met het klassieke kantoorgebouw alleen beschikbaar voor eigen personeel en tussen 8 en 17u. Campus Aquafin wil uitdrukkelijk een rol opnemen in de maatschappij. Aquafin zet letterlijk z’n deuren open voor onder meer lokale overheden, partners, buurtbewoners en andere bedrijven. Het gebouw is zo ontworpen dat bepaalde zalen en de Bistr’eau gebruikt kunnen worden door anderen. Co-working, studieruimtes voor studenten, start-up ruimte: Aquafin vervult graag een actieve rol in de deeleconomie. Op deze manier kan het zijn maatschappelijk engagement nog meer vergroten.

Aquafin maakte bewuste, duurzame keuzes. Wat materialen betreft, zette Aquafin in op hergebruik en duurzame grondstoffen. De klinkers van de oude parking werden zorgvuldig uitgegraven zodat ze later opnieuw kunnen gebruikt worden, de natuursteen van de voormalige inkomhal werd later in de Bistr’eau gerecupereerd, sanitaire toestellen worden opnieuw ingezet… Het zijn maar enkele van de vele voorbeelden.

En het gaat nog verder; na overleg met het studiebureau besliste aannemer Van Roey om zelfs een luchtgroep van een andere site opnieuw in te zetten op de nieuwe Campus. Om de ecologische voetafdruk van het nieuwe hoofdkantoor zo klein mogelijk te houden, werd in het gehele keuzeproces telkens de levenscycluskost van materialen en technieken als een belangrijk selectiecriterium gehanteerd.

Ook tekenend voor dit verhaal is onder meer het inzetten van riothermie; een innovatieve technologie die de restwarmte uit het rioolwater recupereert. Uiteraard krijgt water een prominente plek in alles wat Aquafin doet. Zo legt het bedrijf een groot rietveld aan met vondelpaden, zuivert het zijn eigen grijs water, recupereert het regenwater en creëert het infiltratiezones. Een flexibele opvatting van de structuren, alsook een doordacht mobiliteitsplan met voldoende fietsstallingen, laadpunten en de mogelijkheid om te douchen vervolledigen nog de vele inspanningen voor toekomstgericht en duurzaam ondernemen.

Campus Aquafin is een voorbeeld geworden van duurzaam en waterbewust handelen. De autoparking is waterdoorlatend, de Grote Struisbeek wordt optimaal geïntegreerd in de groene site, hemelwater wordt opgevangen en hergebruikt in de gebouwen en verschillende wadi’s laten hemelwater in de grond infiltreren. De site benut met andere woorden de uitgebreide kennis van Aquafin over hemelwaterbeheer optimaal.

Rond de gebouwen worden gediversifieerde groenruimtes gecreëerd, een biodiverse habitat voor insecten, vogels en zoogdieren. De omliggende fauna en flora verhoogt de ecologische waarde en de biologische diversiteit op de site. Dit alles zorgt voor een totaalbeleving waar zowel de medewerkers van Aquafin als buitenstaanders kunnen van genieten.

Bovenstaande pijlers werden doorheen het bouwproces geen seconde uit het oog verloren door architect en aannemer. De keuze voor aannemer Van Roey had veel te maken met hun sterke reputatie op vlak van circulair bouwen. Tina Van Grimberge, projectmanager Campus Aquafin: “We zochten een partner die toegevoegde waarde brengt; een aannemer die meedenkt, suggesties formuleert en meezoekt naar oplossingen. Met de ervaring van Van Roey waren we er zeker van dat we een meer dan geschikte partner hadden gevonden.”

“Het project van Aquafin paste volledig in de visie van Van Roey”, zegt ook Kurt Van den Broeck, projectdirecteur bij Van Roey. “We willen de levenskwaliteit van mensen verbeteren door leefbare en duurzame omgevingen te creëren waar mensen graag wonen, werken, winkelen, leren en sporten. Campus Aquafin fungeert niet alleen als een inspirerende ontmoetingsplek voor werknemers, partners en klanten; het is ook een toonbeeld van duurzaamheid, circulariteit en biodiversiteit.”